मराठी समानार्थी शब्द संग्रह 3 Marathi Samanarthi Shabd Sangrah 3 Marathi synonym Words Collection 3

            समानाथ श

स्पर्धा  परीक्षे मध्ये मराठी व्याकरण हा विषय अतशिय महत्वपुर्ण  असुन त्या मध्येच समानाथीर् शब्द हा

अतशिय महत्वाचा घटक आहे. तयारी करताना आपल्याला खालील १००० समानाथीर् शब्दाची यादी

नक्कीच उपयोगी पडले .

• दोन किंवाअधकि शब्दांचा जेंव्हा एकच सारखा अथर् निघतो तेंव्हा अशा शब्दांना

   व्याकरणामध्ये समानाथ श असे म्हणतात.

• समानाथीर् शब्दा साठी ‘ = ‘हे चिन्ह वापरण्यात येत.े

• उदाहरण :- महिला = स्त्री = बाई

           समानार्थी शब्द आणि त्यांचे अर्थ 

शब्द        समानार्थी शब्द

उपेक्षा     हेळसांड 

कुशल       हुशार,तरबेज

अपेक्षाभंग हिरमोड

बर्फ       हिम 

लोभ         हाव

हार्स       हानी

हात         हस्त, बाहू

आनंद        हर्ष

कृ श        हडकु ळा

हेका        हट्ट, आग्रह

सूर         स्वर

           

वृत्ती     स्वभाव

सफाई       स्वच्छता

निर्मळ     स्वच्छ

आठवण       स्मरण,स्मृती,सय

शर्यत      स्पर्धा 

अंघोळ      स्नान

ठिकाण      स्थान

महिला      स्त्री,बाई,ललना

भाट        स्तुतिपाठक

प्रार्थना   स्तवन

रूप        सौंदर्य

वेश        सोशाख

सुविधा     सोय

साथी       सोबती,मित्र ,दोस्त

कनक        सोने

नोकर       सेवक

सवलत       सूट

इशारा      सूचना

सुगंध      सुवास,परीमळ ,दरवळ

सोने       सुवर्ण , कांचन,हेम 

छान        सुरखे , सुंदर

          

सुंदर      सुरखे ,रमणीय,मनोहर

इं द्र     सुरेन्द्र 

प्रारभं    सुरुवात,आरभं

आरभं       सुरवात

सुवास      सुगंध,परीमळ ,दरवळ

रेखीव      सुंदर,सुबक

हद्द       सीमा,शीव

मदत        साहाय्य

संध्याकाळ  सायंकाळ,सांज

तुलना      साम्य

शक्ती      सामर्थ्य 

हाक        साद

नदी        सिरता

अभ्यास     सराव

बादशाहा    सम्राट

थवा        समूह

सागर       समुद्र,सिंधु ,रत्नाकर

उत्सव      समारभं ,सण

सोहळा      समारभं

अडचण       समस्या

काळ        समय,वेळ,अवधी

          

वेळ       समय

यश        सफलता

प्रवास    सफर, फेरफटका, पर्यटन

आठवडा     सप्ताह

गौरव      सन्मान

घर        सदन, निकेतन ,आलय

अविरत     सतत, अखंड

संत       सज्जन, साधू

दौलत      संपत्ती

सायंकाळ   संध्याकाळ

आपत्ती    संकट

अनथर्     संकट

कु त्रा   श्वान

कान       श्रवण

कष्ट      श्रम,मेहनत

निष्ठा    श्रद्धा

अंत       शेवट

शिवार     शेत,वावर

सेवा      शुश्रूषा

आशीर्वाद  शुभचिंतन

शाळुंका   शिवलिंग 

         

शेत         शिवार,वावर

सजा         शिक्षा 

अचल         शांत.स्थिर

चिडीचूप     शांत

चंद्र       शशी,रजनीनाथ,इंदू

अंग         शरीर

लाज         शरम

वैरी        शत्रू

सामथ्र्य    शक्ती,बळ

ऊर्जा       शक्ती

ऐश्वर्य     वैभव

शास्त्रज्ञ  वैज्ञानकि

झाड         वृक्ष,तरू

विश्रांती    विसावा

वैषम्य      विषाद

भरवसा       विश्वास 

खात्री      विश्वास 

विसावा      विश्रांती 

लग्न        विवाह,परिणय 

उशीर        विलंब

विनंती   विनवणी 

           

वीज      वदि्युत 

शाळा     वदि्यालय

चौकशी    विचारपूस

युक्ती   विचार,शक्कल

गंध      वास,दरवळ

वारा     वात,पवन,अनिल,मारुत

प्रासाद  वाडा

प्रवासी  वाटसरू

वतिरण    वाटप

वाद्य    वाजप

अंबर     वस्त्र

पाऊस     वषार्,पजर्न्य

अरण्य    वन,जंगल,कानन

रान      वन,जंगल,अरण्य,कानन

ओझे      वजन,भार

उक्ती    वचन

नमस्कार  वंदन

आसक्ती   लोभ

जन       लोक,जनता

प्रजा    लोक

सािहत्य  िलखाण

        

काष्ठ    लाकूड

चमिुरडी  लहान

लाट      लहर

कपाळ     ललाट

युद्ध    लढाई,संग्राम,लढा,समर

योद्धा   लढवय्या

ऐट       रुबाब

रक्त     रुिधर

चव       रुची,गोडी

देश      राष्ट्र

जंगल     रान

वातावरण  रागरगं

मागर्    रस्ता,वाट

सूर्य    रवी,भास्कर,दिनकर,सविता 

रणांगण   रणभूमी,समरांगण

खडक      मोठा दगड

संधी     मोका

जत्रा    मेळा

ढग       मेघ,जलद,पयोधर

इहलोक    मृत्युलोक

चेहरा    मुख

        

भेसळ       मिलावट

मिहना      मास

वाट        मार्ग 

ममता       माया,जिव्हाळा,वात्सल्य

क्षमा      माफी

अपमान      मानभंग

आदर        मान

आई         माता,माय,जननी,माउली

मानवता     माणुसकी

डोके       मस्तक,शीर्ष

थट्टा      मस्करी,चेष्टा

करमणूक     मनोरजं न

द्वेष      मत्सर,हेवा 

बुद्धी     मती

मौज        मजा,गंमत

दृढता      मजबुती

हळू चालणे  मंदगती

छिद्र      भोक

जमीन       भूमी,धरती,भुई

धरती       भूमी,धरणी

भारती      भाषा,वैखरी

          

व्याख्यान  भाषण

कोठार      भांडार

उत्कर्ष    भरभराट

बहीण       भिगनी

आसन        बैठक

बाळ        बालक

ब्रीद      बाणा

स्त्री     बाई,महिला,ललना

वेळू       बांबू

बाग        बगीचा,उद्यान,वाटिका

उपवन       बगीचा

भाऊ        बंधू,सहोदर

बदल        फे रफार, कलाटणी

फलक        फळा

भेदभाव     फरक

स्फू तीर्  प्रेरणा

प्रेम      प्रीती,माया,जिव्हाळा

जीव        प्राण

पुरातन     प्राचीन

प्रदेश     प्रांत

कीर्ती     प्रसदि्धी ,लौकिक,ख्याती

          

स्तुती     प्रशंसा

खटाटोप     प्रयत्न

सकाळ       प्रभात,उष:काल

मुलुख      प्रदेश,प्रांत,परगणा

पुतळा      प्रतिमा,बाहुले

नक्कल      प्रतिकृ ती

विरोध      प्रतिकार

अनाथ       पोरका

गोणी       पोते

उदर        पोट

दाम        पैसा

ग्रंथ      पुस्तक

फू ल       पुष्प, सुमन, कु सुम

मुलगा      पुत्र,सुत

म्होरक्या  पुढारी,नेता

अमृत       पीयूष

आजारी      पीिडत,रोगी

बाप        पतिा,वडील

अतिथी      पाहुणा

दगड        पाषाण,खडक

बासरी      पावा

          

बक्षीस    पािरतोिषक,पुरस्कार

पाऊलवाट   पायवाट

चरण       पाय,पाऊल

पाऊल      पाय,चरण

पक्षी     पाखरू,खग,विहगं

मंगल      पवति्र

डोंगर     पवर्त

कुटुंब   पिरवार

रात्र     नशिा,रजनी,यामिनी

नशि्चय    निधार्र

कठोर      नदिर्य

झोप       नदि्रा

अंगार     निखारा

छंद       नाद,आवड

नातेवाईक  नातलग

नृत्य     नाच

आश्चर्य   नवल,अचंबा

पती       नवरा

राजा      नरशे

अिभवादन   नमस्कार,वंदन,प्रणाम

अिभनेता   नट

         

शहर      नगर

आवाज     ध्वनी

झेंडा    ध्वज,नशिाण

िहंमत   धैर्य

गाय      धेनू,गोमाता

सूत      धागा,दोरा

पृथ्वी   धरणी,जमीन,वसुंधरा

संपत्ती  धन,दौलत,संपदा

व्यवसाय  धंदा

मैत्री   दोस्ती

मित्र     दोस्त,सोबती,सखा,सवंगडी

चूक      दोष

चर्‍हाट  दोरखंड

शरीर     देह

राष्ट्र  देश

दृश्य    देखावा

मंदिर    देऊळ,देवालय

नजर      दृष्टी

देखावा   दृश्य

अवर्षण   दुष्काळ

अपघात    दुघर्टना

        

जग       दुनिया,वशि्व

दूध     दुग्ध,पय

दिवा     दीप,दीपक

दिवस     दिन,वार

गुलामी   दास्य

दरवाजा   दार,कवाड

आरसा     दपर्ण

दार      दरवाजा

शिक्षा    दंड,शासन

पशिवी    थैली

शीण      थकवा

शीतल     थंड,गार

उपद्रव   त्रास

मुख      तोंड,चेहरा

गवत      तृण

तळे      तलाव,सरोवर,तडाग

खड् ग    तलवार

हुबेहूब  तंतोतंत

भांडण    तंटा

मस्तक    डोके ,शीर,माथा

पवर्त    डोंगर,िगरी,अचल

        

ताल       ठे का

स्थान     ठिकाण,वास,ठाव

भव्य      टोलेजंग

पत्र      टपाल

कु टी     झोपडी

भरारी     झेप,उड्डाण

झोका      झुला

स्वच्छता  झाडलोट

ओढा       झरा,नाला

वदि्या    ज्ञान

भोजन      जेवण

आयुष्य    जीवन,हयात

प्राण     जीव

किमया     जादू

आपुलकी    जवळीकता

कोिळष्टक  जळमट

पाणी      जल,नीर,तोय,उदक

श्वापद    जनावर

वशि्व     जग

सावली     छाया

सावली     छाया

         

ठग         चोर

मुद्रा     चेहरा,मुख

खोड्या     चेष्टा,मस्करी

स्पर्धा     चुरस,शर्यत

ईषार्      चुरस

सिनेमा चित्रपट 

मन         चित्त ,अंतःकरण

पवार्      चिंता,काळजी

शील        चारित्र्य

चक्र       चाक

हल्ला      चढाई

चाक        चक्र

शंकर       चंद्रचूड

कु चंबणा   घुसमट

घागर       घडा,मडके

गाव        ग्राम,खेडे

पुस्तक     ग्रंथ

अभिनंदन    गौरव

कथा        गोष्ट,कहाणी,हकिकत

हकिकत      गोष्ट,कहाणी

मिष्टान्न  गोडधोड

          

आरोपी     गुन्हेगार ,अपराधी

अपराध      गुन्हा,दोष

गाणे       गीत,गान

ग्राहक    गिर्‍हाईक

खेडे       गाव

थोबाड      गालपट

तक्रार     गार्‍हाणे

िखडकी      गवाक्ष

मान        गळा

अहकं ार    गवर्

अिभमान     गवर्

दािरद्र्य  गिरबी

वेग        गती

किल्ला     गड,दुगर्

घरटे       खोपा

उदास       िखन्न

सचोटी      खरपे णा

राग        क्रोध,संताप,चीड

कोवळीक     कोमलता

तुरगं      कै दखाना,बंदिवास

कारागृह    कै दखाना,तुरुं ग

          

िसं ह    के सरी

कं जूष   कृ पण

झोपडी    कु टीर,खोप

ख्याती   कीतीर्,प्रिसद्धी

काठ      किनारा,तीर,तट

कवतिा    काव्य,पद्य

अंधार    काळोख,तिमिर

चिं ता   काळजी

काम      कार्य,काज

मजूर     कामगार

मजूर     कामगार

कार्य    काम

त्वचा    कातडी

कावळा    काक

गोष्ट    कहाणी

परीक्षा  कसोटी

मेहनत    कष्ट,श्रम,पिरश्रम

श्रम     कष्ट,मेहनत

पिरश्रम  कष्ट,मेहनत

िहत      कल्याण

ॠण       कजर्

        

ॠण        कजर्

उणीव      कमतरता

खण        कप्पा

भाळ       कपाळ

वस्त्र    कपडा

मुलगी     कन्या,तनया

अवघड      कठीण

कटी       कं बर

कृ पण     कं जूष

वैराण     ओसाड

औक्षण     ओवाळणे

रांग      ओळ

रुबाब     ऐट,तोरा

एकजूट     एकी

अवचति     एकदम

पहाट      उषा

इलाज      उपाय

चिरताथर्  उदरनिवार्ह

कु तूहल   उत्सुकता

आतुरता    उत्सुकता

हुरूप     उत्साह

         

प्रोत्साहन    उत्तेजन

प्रकाश        उजेड

देव           ईश्वर,विधाता

प्रामािणकपणा  इमानदारी

अपाय          इजा

आशा           इच्छा

अन्न          आहार,खाद्य

अश्रू         आसू

अचंबा         आश्चर्य,नवल

अंगण          आवार

ध्वनी         आवाज,रव

गरज           आवश्यकता

जीवन          आयुष्य,हयात

आकाश          आभाळ,गगन,नभ,अंबर

संकट          आपत्ती

आज्ञा         आदेश

सन्मान        आदर

अग्नी         आग

अंक           आकडा

गवर्          अहकं ार

घोडा          अश्व,हय,वारू

कठीण       अवघड

अंतिरक्ष   अवकाश

गुन्हा     अपराध

अत्याचार   अन्याय

खाली जाणे  अधोगती

हुकू मत   अधकिार

जुलूम      अत्याचार,छळ,बळजोरी,अन्याय

खाट        बाज, खाटले, बाजले

खास        खुद, स्वत:वशिेष, मुद्दाम

खूण        संके त, ईशारा, चिन्ह

खूळड      गडबड, छंद, वेड

खेळकुडी   थट्टा, खेळ, गंमत

गणपती      गजवदन, गजानन, गणराज, लांबोदर

विनायक      विघ्नहर्ता , गौरीनंदन, हेरंब  , अमेय

गर्व      अभिमान , घंमेड, अंहकार

गाय        धेनु, गोमाता, गो, कामधेनू

गरज        नकिड, आवश्यकता, जरूरी

गृह        धाम, घर, सदन, भवन, निवास

गरुड       वैनतय, खगेद्र, दविराज

गोपाळ     गिरीधर, मुरलीधर, गोविं द

गावठी      अडाणी, आडमुठा, खेडवळ, गावंढळ

घमेंडखोर  अंहकारी, गविर् ष्ठ, बढाईखोर

घृणा      शिसारी, किळस, तटिकरा

घोर       काळजी, चिं ता, विवंचना

घेर       चक्कर, प्रदकि्षणा, िफरणे

घट        मडक, पात्र, भांडे, तूट

घडी       घटका, पडदा, पट, घडयाळ

घात       नारा, हगं ाम, वध, समसंख्याचा गुणाकार

घाणेरडा   ओगं ळ, घामट, गिलच्छ,

घोट       चूळ, आवंडा, घुटका

चंिडका    दुगार्, उग्र, नदिर्य

नकिड      गरज, जरूरी, लकडा

नकिा      चांगला, पवति्र, योग्य, शुद्ध

नमिंत्रण  अवतण, आमंत्रण, बोलावण

पंगत      भोजन, रांग, ओळ

पत्नी     भायार्, बायको, अधार्ंगी, अस्तुरी

पान       पर्ण , पत्र, दल

परपं रा   प्रथा, पद्धत, चाल, रीत

प्रभात    उषा, पहाट, प्रात:काल

पाठ       नियम, धडा, पुन्हा-पुन्हा म्हणने, पाश्वर्भाग

पावर्ती   उमा, दुगार्, गौरी, भवानी

पुष्प     कुसुम, सुमन, फूल

         

पतिा      जनक, तीथर्रुप, बाप, वडील

प्रताप    शौर्य, बहादुरी, पराक्रम, सामथ्र्य

पुरुष     मदर्, नर, मनुष्य

पाखरू     पक्षी, खग, दि्वज, विहगं

पुरातन    जुनाट, प्राचीन, पूवीर्चा

प्रख्यात  ख्यातनाम, प्रिसद्ध, नामांकति

पाय       चरण, पाऊल, पद

पोपट      शुक, रावा, राघू, कीर

प्रौढ     प्रगल्भ, घीट, शहाणा

प्रवाह    पाझर, धार, प्रस्त्रव

फाकडा     माणीदार, हुशार, ऐटबाज, रुबाबदार

फट        चीर, खाच, भेग

फोड       सूज, फु गलेला भाग, फु गारा

फरक       अंतर, भेद

चढण       चढ, चढाव, चढाई

चातुर्य   हुशारी, कु शलता, चतुराई

चवड       ढीग, रास, चळत

चव        रुचि, शशांक, सोम, सुधाकर, इं दु, रजं नीकांत, कु मुदनाथ

चंदि्रका  कौमुदी, चांदण,े ज्योत्स्ना

चक्रपाणी  विष्णु, रमापती, नारायण के शव, कृ ष्ण, वासुदेव, शेषशायी

चतुर      धूतर्, हुशार, चाणाक्ष

         

चाल     चढाई, रीत, हला, चालण्याची रीत

छाया    सावली, प्रतिबिं ब, छटा, शैली

छाप     ठसा, छापा, अचानक हल्ला

छळ      लुबाडनुक, गांजवणूक, ठकवण,े जाच

छिद्र   छेद, दोष, भोक, कपट

छडा     तपास, शोध, माग

जतावणी  सूचना, इशारा, ताकीद

जन्म    उत्पति, जनन, आयुष्य

जप      ध्यास, ध्यान, देवाचेनाव मंत्राची पुन्हा पुन्हा आवृति

जबडा    तोंड, दाढ

जुलूम   जबरदस्ती, जबरी, बळजोरी, अन्याय

जरब     दहशत, दरारा, धास्ती, वचक

जल      जीवन, तोय, उदक, पाणी, नीर

झाड     वृक्ष, पादप, दुम, तरु

झुंज    टक्कर, संघर्ष, लढा

झुणका   बेसन, पठिले, अळण

       

अग्नि — आग, अनल, पावक, वह्नि, ज्वाला, कृशानु, वैश्वानर, धनंजय, दहन, सर्वभक्षी, जातवेद, हुताशन, हव्यवान, ज्वलन, शिखा, वैसन्दर, रोहिताश्व, कृपीटयोनि, तनूनपात, शोचिष्केनश, उषर्बुध, आश्रयाश, वृहदभानु, वायुसख, चित्रभानु, विभावस्, शुचि, अप्पिन्त।

अकाल — सूखा, दुर्भिक्ष, भुखमरी, कमी, काळ (राजस्थानी)।

अध्यापक — गुरु, आचार्य, शिक्षक, प्रवक्ता, उपाध्याय।

अमृत — सुधा, पीयूष, अमिय, सोम, सुरभोग, जीवनोदक, अमी, मधु, दिव्य पदार्थ।

अनुपम — अनूप, अपूर्व, अतुल, अनोखा, अद्भुत, अनन्य, अद्वितीय, बेजोड़, बेमिसाल, अनूठा, निराला, अभूतपूर्व, विलक्षण।

असुर — दैत्य, दानव, राक्षस, निशाचर, रजनीचर, दनुज, रात्रिचर, जातुधान, तमीचर, मायावी, सुरारि, निश्चिर, मनुजाद।

अचल — अटल, अडिग, अविचल, स्थिर, दृढ़।

अनाथ — यतीम, नाथहीन, बेसहारा, दीन, निराश्रित।

अपमान — अनादर, बेइज्जती, अवमानना, निरादर, तिरस्कार।

अभिजात — संभ्रान्त, कुलीन, श्रेष्ठ, योग्य।

अभिप्राय — आशय, तात्पर्य, मतलब, अर्थ, मंशा, व्याख्या, भाष्य, टीकापिप्पणी।

अरण्य — जंगल, अटवी, विपिन, कानन, वन, कान्तार, दावा, गहन, बीहड़, विटप।

अजेय — अदम्य, अपराजेय, अपराजित, अजित।

अन्य — पर, भिन्न, पृथक, और, दूसरा, अलग।

नुचर — भृत्य, किँकर, दास, परिचारक, सेवक।

अनार — शुकप्रिय, रामबीज, दाड़िम।

अर्जुन — पार्थ, धनंजय, सव्यसाची, गाण्डीवधारी।

अक्षर — हरफ, ब्रह्म, अ आदि वर्ण, अविनाशी।

अनाज — अन्न, धान्य, खाद्यान्न, शस्य, गल्ला।

अधिकार — हक, स्वामित्व, स्वत्व, कब्जा, आधिपत्य।

अनुमान — अंदाज, तखमीना, अटकल, कयास।

अनुमति — इजाजत, आज्ञा, अनुज्ञा, मंजूरी, स्वीकृति।

अप्सरा — देवांगना, सुरांगना, देवकन्या, सुखनिता, अरुणप्रिया।

अवनति — अपकर्ष, ह्रास, गिराव, उतार।

अशुद्ध — दूषित, अपवित्र, मलिन, गंदा, गलत।

अस्त — ओझल, गायब, छिपना, तिरोहित।

आँख — नेत्र, नयन, चक्षु, दृग, लोचन, अक्षि, नजर, दृष्टि, विलोचन।

आँसू — अश्रु, नयनजल, नेत्रनीर, नैत्रज, दृगजल, दृगम्बु।

आँधी — तूफान, चक्रवात, झंझावत, बवंडर।

आँगन — अंगना, प्रांगण, बाखर, बगर, अजिर, बाड़ा।

आकाश — नभ, अंबर, व्योम, गगन, अनंत, शून्य, तारापथ, अन्तरिक्ष, दुष्कर, आसमान, महानील, द्यौ, शून्यरव, दिव, अभ्र, सुखर्त्यन्, क्यित, विहायस, नाक, द्युस्।

आम — आम्र, रसाल, सहकार, अमृतफल, अम्बु, सौरभ, मादक।

अंधकार — तम, तिमिर, अँधेरा, अँधियारा, ध्वांत, तमिस्र, तमस।

अंधा — नेत्रहीन, चक्षुहीन, विवेकशून्य, दृष्टिहीन।

अहंकार — दर्प, दम्भ, अभिमान, घमण्ड, गर्व, मद।

अतिथि — मेहमान, पाहुना, आगंतुक, अभ्यागत, बटाऊ।

आनन्द — आमोद, प्रमोद, प्रसन्नता, हर्ष, उल्लास, आह्लाद, मोद, मुद, खुशी, मजा, सुख, चैन, विहार।

आन — प्रण, प्रतिज्ञा, हठ, शपथ, घोषणा, मर्यादा।

आभूषण — जेवर, गहना, भूषण, आभरण, मंडन, अलंकार।

आत्मा — चैतन्य, विभु, जीव, सर्वज्ञ, सर्वव्याप्त, देव, चेतनतत्त्व, अन्तःकरण।

आज्ञा — आदेश, निदेश, हुक्म।

आयु — उम्र, वय, अवस्था, जीवनकाल।

आदर्श — मानक, प्रतिमान, नमूना, प्रतिरूप।

आदि — प्रथम, आरम्भिक, पहला, अथ।

आपत्ति — विपत्ति, आपदा, संकट, मुसीबत।

आश्रय — अवलंब, सहारा, आधार, प्रश्रय, आसरा।

आश्रम — कुटी, विहार, मठ, संघ, अखाड़ा।

आचरण — व्यवहार, चाल–चलन, बरताव।

आयुष्मान — चिरायु, दीर्घायु, चिरंजीव।

इन्द्र — महेन्द्र, देवराज, देवेश, सुरपति, शचिपति, वासव, पुरन्दर, सुरेन्द्र, सुरेश, देवेन्द्र, मघवा, शक्र, पुरहूत, देवपति, उर्वशीनाथ, सुनासीर, वज्री, वृत्रहा, नाकपति, सलस्राक्ष।

इच्छा — अभिलाषा, आकांक्षा, कामना, चाह, ईप्सा, मनोरथ, ईहा, स्पृहा, उत्कंठा, लालसा, वांछा, लिप्सा, काम, चाव।

ईश्वर — परमात्मा, प्रभु, ईश, जगदीश, भगवान, परमेश्वर, जगदीश्वर, विधाता, दीनबन्धु, जगन्नाथ, हरि, राम, विश्वम्भर।

ईर्ष्या — जलन, डाह, द्वेष, खार, रश्क, कुढ़न।

ईनाम — उपहार, पुरस्कार, पारितोषिक, बख्शीश।

ईमानदारी — सदाशयता, निष्कपटता, दयानतदारी।

उपहास — मजाक, खिल्ली, परिहास, मखौल, हास, प्रहसन्न, हँसी, लास।

उपवन — बाग, बगीचा, उद्यान, वाटिका, फुलवारी, गुलशन।

उत्तम — श्रेष्ठ, उत्कृष्ट, प्रवर, प्रकृष्ट, बेहतरीन, अच्छा।

उत्थान — उत्कर्ष, आरोह, चढ़ाव, उत्क्रमण, उन्नति, प्रगति, उन्नयन।

उदाहरण — दृष्टांत, मिसाल, नजीर, नमूना।

उपकार — भलाई, नेकी, हितसाधन, कल्याण, मदद, परोपकार।

उत्सव — समारोह, पर्व, त्यौहार, जलसा, जश्न।

उदय — प्रकट होना, आरोहण, चढ़ना।

उदास — दुखी, रंजीदा, विरक्त, अनमना, अन्यमनस्क।

उद्देश्य — लक्ष्य, ध्येय, हेतु, प्रयोजन।

उद्यम — साहस, उद्योग, परिश्रम, व्यवसाय, धंधा, कार्य, व्यापार, कर्म, क्रिया।

उपमा — तुलना, मिलान, सादृश्य, समानता।

उदर — पेट, कुक्ष, जठर।

ऊँट — उष्ट्र, क्रमलेक, मरुयान, लम्बोष्ठ, महाग्रीव।

एकान्त — सूना, निर्जन, जनशून्य।

ऐश्वर्य — वैभव, सम्पन्नता, समृद्धि, प्रभुत्व, ठाठ–बाट।

ओझल — गायब, लुप्त, अदृश्य, अंतर्धान, तिरोभूत।

ओस — तुषार, हिमकण, शबनम, हिमबिँदु।

ओष्ठ — अधर, रदच्छद, लब, किनारा, होठ, ओँठ।

कमल — नलिन, अरविन्द, उत्पल, राजीव, पद्म, पंकज, नीरज, सरोज, जलज, जलजात, वारिज, शतदल, अम्बुज, पुण्डरिक, अब्ज, सरसिज, इंदीवर, ताम्ररस, कंज, वनज, अम्भोज, सहस्रदल, पुष्कर, कुवलय, पङ्करुह, सरसीरुह, कोकनद।

कल्पवृक्ष — देवदारु, सुरतरु, मन्दार, पारिजात, कल्पद्रुम, देववृक्ष, सुरद्रुम, कल्पतरु।

कबूतर — कपोत, हारीत, परेवा, पारावत, रक्तलोचन।

कर्ण — अंगराज, सूतपुत्र, सूर्यपुत्र, राधेय, कौन्तेय।

करुणा — दया, प्रसाद, अनुग्रह, अनुकंपा, कृपा, मेहरबानी।

कर्ज — ऋण, उधार, देनदारी, देयता।

कलंक — लांछन, दोष, दाग, तोहमत, धब्बा, कालिख पोतना।

कमर — कटि, श्रोणि, लंक, मध्यांग।

कस्तूरी — मृगनाभि, मृगमद, मदलता।

कवि — कल्पक, सृष्टा, काव्यकार, रचनाकार।

कलश — घट, घड़ा, गागर, गगरी, मटका, घटिका, कुंभ, कुट।

कपड़ा — वस्त्र, चीर, वसन, अंबर, पट, कर्पट, दुकूल, परिधान।

कष्ट — दुःख, दर्द, पीड़ा, मुसीबत, व्यथा, कठिनाई, व्याधि, कलेश, विषाद, संताप, वेदना, यातना, यंत्रणा, पीर, भीर, संकट, शोक, श्वेद, क्षोम, उत्पीड़न।

कामदेव — काम, अनंग, मदन, मनोज, मन्मथ, कन्दर्प, स्मर, रतिपति, पुष्पधन्वी, मयन, मीनकेतु, पंचशर, मकरध्वज, मनसिज, पुष्पशायक, पंचबाण, मनोभव, कुसुमायुध, मार, सारंग, दर्पक, शम्बरारि।

कान — कर्ण, श्रवण, श्रवणेन्द्रिय, श्रोत, श्रुतिपुट, श्रुतिपटल।

कान्ति — चमक, आभा, प्रभा, सुषमा, द्युति।

किरण — रश्मि, कर, मरीचि, मयूख, अंशु, दीधिति, वसु, ज्योति, दीप्ति।

किताब — पोथी, ग्रन्थ, पुस्तक, गुटका।

किनारा — तट, तीर, कूल, पुलिन, पर्यंत, बेलातट।

कुबेर — यक्षराज, धनाधिप, धनद, धनपति।

कुत्ता — श्वान, शुनक, गंडक, कूकर, श्वजन।

क्रूर — निष्ठुर, निर्मोही, बर्बर, नृशंस, निर्दयी।

कृष्ण — श्याम, कन्हैया, वासुदेव, मोहन, राधास्वामी, नंदलाल, मुरलीधर, बनवारी, माधव, मधुसूदन, गिरिधर, गोपाल, गोपीवल्लभ, विश्वंभर, नटवर, गिरधारी, चतुर्भुज, नारायण, जनार्दन, पुरुषोत्तम, अच्युत, गरुड़ध्वज, कैटमारि, घनश्याम, चक्रपाणि, पद्मनाभ, राधापति, मुकुन्द, गोविन्द, केशव।

कृतज्ञ — आभारी, उपकृत, अनुगृहीत, कृतार्थ, ऋणी।

कृषक — किसान, हलवाहा, भूमिसुत, खेतिहर, कृषिजीवी, हलधर, अन्नदाता, भूमिपुत्र।

क्रोध — गुस्सा, रीस, अमर्ष, रोष, शेष, कोप, कोह, प्रतिघात।

आध्याक्षर “अ” पासून समानार्थी शब्द

अनाथ = पोरका

अनर्थ = संकट

अपघात = दुर्घटना

अपेक्षाभंग = हिरमोड

अभिवादन = नमस्कार, वंदन, प्रणाम

अभिनंदन = गौरव

अभिमान = गर्व

अभिनेता = नट

अरण्य = वन, जंगल, कानन

अवघड = कठीण

अवचित = एकदम

अवर्षण = दुष्काळ

अविरत = सतत, अखंड

अडचण = समस्या

अलक्ष = परमेश्वर, ईश्वर, देव, अलख, ईश, भगवान

अभ्यास = सराव

अन्न = आहार, खाद्य

अग्नी = आग

अरण्य – वन, जंगल, रान, विपिन

अचल = शांत, स्थिर अचंबा = आश्चर्य, नवल

अतिथी = पाहुणा

अत्याचार = अन्याय

अपराध = गुन्हा, दोष

अपमान = मानभंग

अपाय = इजा

अश्रू = आसू

अंबर = वस्त्र

अमृत = सुधा, पीयूष, संजीवनी

अहंकार = गर्व

अंक = आकडा

अग्नी – विस्तव्य, पावक, निखारा, हुताशन, अनल

अश्व – तुरंग, घोडा, वारू, वाजी

अर्जुन – पार्थ, फाल्गुन, धनंजय, भारत

अमर्याद – असंख्य, अगणित, अमित

अंबर – गगन, नभ, अंतरिक्ष, आकाश, आभाळ

अपयश – पराभव, हार, अपमान, अयश

अवधी – समय, वेळ, काळ, अवकाश

आध्याक्षर “आ” पासून समानार्थी शब्द

आई = माता, माय, जननी, माउली

आकाश = आभाळ, गगन, नभ, अंबर

आठवण = स्मरण, स्मृती, सय

आठवडा = सप्ताह

आनंद = उल्हास, हर्ष, संतोष, मोद

आजारी = पीडित, रोगी

आयुष्य = जीवन, हयात

आतुरता = उत्सुकता

आरोपी = गुन्हेगार, अपराधी

आश्चर्य = नवल, अचंबा

आठवण – ध्यान, स्मरण, संस्मरण, स्मृती

आकांत – हंबरडा, आक्रोश, रुदन

आशय – भावार्थ, अर्थ, तात्पर्य आसन = बैठक

आदर = मान

आवाज = ध्वनी, रव

आज्ञा = आदेश, हुकूम

आपुलकी = जवळीकता

आपत्ती = संकट

आरसा = दर्पण

आरंभ = सुरवात

आशा = आस, इच्छा, अपेक्षा, वासना, आकांक्षा

आस = मनीषा

आसक्ती = लोभ

आशीर्वाद = शुभचिंतन

आध्याक्षर “इ ” पासून समानार्थी शब्द

इलाज = उपाय

इशारा = सूचना

इष्ट = आवडते, प्रिय मानलेले इंद्र = वज्रपाणी, शक्र, वासव, देवेंद्र, सहस्त्राक्ष

इब्लिस = बदमाश, खोडकर, विचित्र

इहलोक = मृत्युलोक

आध्याक्षर “ई” पासून समानार्थी शब्द

ईर्षा = चुरस  

आध्याक्षर “उ” पासून समानार्थी शब्द

उत्सव = समारंभ, सण, सोहळा

उक्ती = वचन

उशीर = विलंब

उणीव = कमतरता

उपवन = बगीचा

उकल = उलगडा, सुटका, मोकळे

उत्कर्ष – प्रगती, संपन्नता, भरभराट, चलती एक उधळणे = फेकणे, पसरणे, फाजील खर्च करणे, स्वैर धावणे

उपाय = तजवीज, इलाज, उपचार

उमाळा = तरंग, लोट, उकळी

उदर = पोट

उदास = खिन्न

उत्कर्ष = भरभराट

उपद्रव = त्रास

उपेक्षा = हेळसांड

आध्याक्षर “ऊ” पासून समानार्थी शब्द

ऊब – आधार, सुख, उष्णता, वाफ  

आध्याक्षर “ॠ” पासून समानार्थी शब्द

ॠण = कर्ज ॠतू = मोसम

आध्याक्षर “ए” पासून समानार्थी शब्द

एकजूट = एकी, ऐक्य एकता – ऐक्य, एकी, एकजूट, एकमेळ

आध्याक्षर “ऐ” पासून समानार्थी शब्द

ऐश्वर्य = वैभव

ऐट = रुबाब, डौल  

आध्याक्षर “ओ” पासून समानार्थी शब्द

ओझे = वजन, भार

ओढा = झरा, नाला

ओळख = माहिती, जामीन, परिचय

ओवळा – अपवित्र, अमंगल, अशुद्ध  

आध्याक्षर “औ” पासून समानार्थी शब्द

औक्षण = ओवाळणे  

आध्याक्षर “अं” पासून समानार्थी शब्द

अंत = शेवट

अंग = शरीर

अंघोळ = स्नान

अंधार = काळोख, तिमिर अंगण = आवार

अंगार = निखारा

अंतरिक्ष = अवकाश

आध्याक्षर “क” पासून समानार्थी शब्द

कथा = गोष्ट, कहाणी, हकिकत

कठीण = अवघड

कविता = काव्य, पद्य

करमणूक = मनोरंजन

कठोर = निर्दय

कनक = सोने

कटी = कंबर

कमळ = पदम, अंबुज, पंकज, सरोज, नीरज

कपाळ = ललाट, भाल, निढळ

कष्ट = श्रम, मेहनत

कंजूष = कृपण

काम = कार्य, काज

काठ = किनारा, तीर, तट

काळ = समय, वेळ, अवधी

कान = श्रवण

कावळा = काक काष्ठ = लाकूड

किल्ला = गड, दुर्ग

किमया = जादू

कार्य = काम

कारागृह = कैदखाना, तुरुंग

कीर्ती = प्रसिद्धी, लौकिक, ख्याती

कुतूहल = उत्सुकता

कुटुंब = परिवार

कुशल = हुशार, तरबेज

कुत्रा = श्वान

कुटी = झोपडी

कुचंबणा = घुसमट

कृपण = चिकू, कंजूष, खंक, हिमटा, अनुदार

कृश = हडकुळा

कोवळीक = कोमलता

कोठार = भांडार

कोळिष्टक = जळमट

आध्याक्षर “ख” पासून समानार्थी शब्द

खण = कप्पा

खडक = मोठा दगड, पाषाण

खटाटोप = प्रयत्न

खग = पक्षी

खड्ग = तलवार खरेपणा = न्यायनीती

ख्याती = कीर्ती, प्रसिद्धी, लौकिक

खात्री = विश्वास

खाली जाणे = अधोगती

खिडकी = गवाक्ष

खेडे = गाव, ग्राम

खोड्या = चेष्टा, मस्करी

आध्याक्षर “ग” पासून समानार्थी शब्द

गरज = आवश्यकता

गवत = तृण

गर्व = अहंकार

गाय = धेनू, गोमाता

गाणे = गीत, गान

गंमत = मौज, मजा

गंध = वास, दरवळ

ग्रंथ = पुस्तक गाव = ग्राम, खेडे

गुन्हा = अपराध

गुलामी = दास्य

गोड = मधुर

गोणी = पोते

गोष्ट = कहाणी, कथा

गौरव = सन्मान

ग्राहक = गिऱ्हाईक

आध्याक्षर “घ” पासून समानार्थी शब्द

घर = सदन, गृह, निकेतन, आलय

घरटे = खोपा घागर = घडा, मडके

घोडा = अश्व, हय, वारू

आध्याक्षर “च” पासून समानार्थी शब्द

चव = रुची, गोडी

चरण = पाय, पाऊल

चरितार्थ = उदरनिर्वाह

चक्र = चाक

चऱ्हाट = दोरखंड

चाक = चक्र चंद्र = शशी, रजनीनाथ, इंदू

चिंता = काळजी

चिडीचूप = शांत

चिमुरडी = लहान

चूक = दोष

चेहरा = मुख

चौकशी = विचारपूस

आध्याक्षर “छ” पासून समानार्थी शब्द

छंद = नाद, आवड

छान = सुरेख, सुंदर

छिद्र = भोक  

आध्याक्षर “ज” पासून समानार्थी शब्द

जग = दुनिया, विश्व

जत्रा = मेळा

जन = लोक, जनता

जमीन = भूमी, धरती, भुई जंगल = रान

जीव = प्राण

जीवन = आयुष्य, हयात

जुलूम = अत्याचार, छळ, बळजोरी, अन्याय

आध्याक्षर “झ” पासून समानार्थी शब्द

झाड = वृक्ष, तरू

झोपडी = कुटीर, खोप

झोप = निद्रा झोका = झुला

झेंडा = ध्वज, निशाण

आध्याक्षर “ट” पासून समानार्थी शब्द

टका – पैसा, पैका, जमीन मोजण्याचे माप

टणक – निबर, कठिण, धट्टाकट्टा

टिळा – तिलक, टिळक, ठिपका टूक – कुशलता, युक्ती, टक

टाळाटाळ – र्हयगय, दिरंगाई, टगळमंगळ

आध्याक्षर “ठ” पासून समानार्थी शब्द

ठग = चोर

ठिकाण = स्थान  

आध्याक्षर “ड” पासून समानार्थी शब्द

डोके = मस्तक, शीर्ष, शीर

डोळा = नेत्र, नयन, लोचन

डोंगर = पर्वत, गिरी  

आध्याक्षर “ढ” पासून समानार्थी शब्द

ढग = मेघ, जलद, पयोधर, अभ्र  

आध्याक्षर “त” पासून समानार्थी शब्द

तक्रार = गाऱ्हाणे

तळे = तलाव, सरोवर, तडाग

त्वचा = कातडी

तारण = रक्षण

तोंड = तुंड, वक्र, आनन, वदन, मुख ताल = ठेका

तुरंग = कैदखाना, बंदिवास

तुलना = साम्य

ताणीस्नी = ताणून

आध्याक्षर “थ” पासून समानार्थी शब्द

थट्टा = मस्करी, चेष्टा

थवा = समूह

थोबाड = गालपट  

आध्याक्षर “द” पासून समानार्थी शब्द

दगड = पाषाण, खडक

दरवाजा = दार, कवाड

दाम = पैसा

दृश्य = देखावा

दृढता = मजबुती

दिवस = दिन, वार, वासर

दिवा = दीप, दीपक दूध = दुग्ध, पय

द्वेष = मत्सर, हेवा

देव = ईश्वर, विधाता

देश = राष्ट्र

देखावा = दृश्य

दार = दरवाजा

दारिद्र्य = गरिबी

दौलत = संपत्ती, धन

आध्याक्षर “ध” पासून समानार्थी शब्द

धरती = भूमी, धरणी

ध्वनी = आवाज, रव  

आध्याक्षर “न” पासून समानार्थी शब्द

नदी = सरिता

नजर = दृष्टी

नक्कल = प्रतिकृती

नमस्कार = वंदन, नमन

नातेवाईक = नातलग

नाच = नृत्य निश्चय = निर्धार

निर्धार = निश्चय

निर्मळ = स्वच्छ

नियम = पद्धत

निष्ठा = श्रद्धा

नृत्य = नाच

नोकर = सेवक

आध्याक्षर “प” पासून समानार्थी शब्द

पत्र = टपाल

पहाट = उषा

परीक्षा = कसोटी

पर्वा = चिंता, काळजी

पर्वत = डोंगर, गिरी, अचल

पक्षी = पाखरू, खग, विहंग

प्रकाश = उजेड

प्रवास = सफर, फेरफटका, पर्यटन

प्रवासी = वाटसरू

प्रजा = लोक

प्रत – नक्कल

प्रदेश = प्रांत

प्रवास = यात्रा

प्राण = जीव पान = पत्र, पत्ता

प्रासाद = वाडा

पाखरू = पक्षी

पाऊल = पाय, चरण

पाऊलवाट = पायवाट

प्रार्थना = स्तवन

प्रामाणिकपणा = इमानदारी

प्रारंभ = सुरुवात, आरंभ

प्रेम = प्रीती, माया, जिव्हाळा

प्रोत्साहन = उत्तेजन

पाऊस = वर्षा, पर्जन्य

पाणी = जल, नीर, तोय, उदक

पिशवी = थैली

पुस्तक = ग्रंथ

पुतळा = प्रतिमा, बाहुले

पुरातन = प्राचीन

पृथ्वी = धरणी, जमीन, वसुंधरा, वसुधा

आध्याक्षर “फ” पासून समानार्थी शब्द

फलक = फळा

फांदी शाखा

फूल = पुष्प, सुमन, कुसुम  

आध्याक्षर “ब” पासून समानार्थी शब्द

बदल = फेरफार, कलाटणी

बर्फ = हिम

बहीण = भगिनी

बक्षीस = पारितोषिक, पुरस्कार

बाग = बगीचा, उद्यान, वाटिका

बासरी = पावा बेत = योजना

बाळ = बालक

बाप = पिता, वडील, जनक

बादशाहा = सम्राट

बुद्धी = मती

ब्रीद = बाणा

आध्याक्षर “भ” पासून समानार्थी शब्द

भरवसा = विश्वास

भरारी = झेप, उड्डाण

भव्य = टोलेजंग

भाट = स्तुतिपाठक

भारती = भाषा, वैखरी भांडण = तंटा

भाळ = कपाळ

भाऊ = बंधू, सहोदर

भेसळ = मिलावट

भेदभाव = फरक

भोजन = जेवण

आध्याक्षर “म” पासून समानार्थी शब्द

मदत = साहाय्य

ममता = माया, जिव्हाळा, वात्सल्य

मन = चित्त, अंतःकरण

मजूर = कामगार

महिना = मास

महिला = स्त्री, बाई, ललना

मजूर = कामगार

मस्तक = डोके, शीर, माथा

मानवता = माणुसकी

मान = गळा

मंगल = पवित्र मंदिर = देऊळ, देवालय

मार्ग = रस्ता, वाट

म्होरक्या = पुढारी, नेता

मित्र = दोस्त, सोबती, सखा, सवंगडी

मिष्टान्न = गोडधोड

मुलगा = पुत्र, सुत, तनय

मुलगी = कन्या, तनया

मुद्रा = चेहरा, मुख, तोंड, वदन

मुख = तोंड, चेहरा

मुलुख = प्रदेश, प्रांत, परगणा

मेहनत = कष्ट, श्रम, परिश्रम

मैत्री = दोस्ती

मौज = मजा, गंमत

आध्याक्षर “य” पासून समानार्थी शब्द

यश = सफलता

युक्ती = विचार, शक्कल

युद्ध = लढाई, संग्राम, लढा, समर

योद्धा = लढवय्या  

आध्याक्षर “र” पासून समानार्थी शब्द

रक्त = रुधिर

रणांगण = रणभूमी, समरांगण

र्हास = हानी

राग = क्रोध, संताप, चीड

राजा = नरेश, नृप

राष्ट्र = देश रांग = ओळ

रात्र = निशा, रजनी, यामिनी

रान = वन, जंगल, अरण्य, कानन

रूप = सौंदर्य

रुबाब = ऐट, तोरा

रेखीव = सुंदर, सुबक

आध्याक्षर “ल” पासून समानार्थी शब्द

लग्न = विवाह, परिणय

लाट = लहर लाज = शरम,

लोभ = हाव

आध्याक्षर “व” पासून समानार्थी शब्द

वस्त्र = कपडा

वारा = वात, पवन, अनिल, मारुत, समीर, वायू

वाट = मार्ग, रस्ता

वाद्य = वाजप

वातावरण = रागरंग

वेग = गती

वेळ = समय, प्रहर

वेळू = बांबू

वेश = सोशाख

वेदना = यातना

विश्रांती = विसावा, आराम वितरण = वाटप, वाटणी

विद्या = ज्ञान

विनंती = विनवणी

विरोध = प्रतिकार, विसंगती

विसावा = विश्रांती, आराम

विश्व = जग, दुनिया

वीज = विद्युर, सौदामिनी

वृत्ती = स्वभाव

वृद्ध = म्हातारा

वैराण = ओसाड, भकास, उजाड

वैरी = शत्रू, दुष्मन

वैषम्य = विषाद

व्यवसाय = धंदा

व्याख्यान = भाषण

आध्याक्षर “श” पासून समानार्थी शब्द

शरीर = देह, तनू, काया, कुडी, अंग

शक्ती = सामर्थ्य, जोर, बळ

शर्यत = स्पर्धा, होड, चुरस

शहर = नगर

शंकर = चंद्रचूड

श्वापद = जनावर

शास्त्रज्ञ = वैज्ञानिक

शाळा = विद्यालय शाळुंका = शिविलिंग

शेत =

शिवार, वावर, क्षेत्र

शिवार = शेत, वावर

शीण = थकवा

शील = चारित्र्य

शीतल = थंड, गार

शिक्षा = दंड, शासन

श्रम = कष्ट, मेहनत

आध्याक्षर “स” पासून समानार्थी शब्द

सकाळ = प्रभात, उष:काल

सचोटी = खरेपणा

सफाई = स्वच्छता

सवलत = सूट

सजा = शिक्षा

सन्मान = आदर

संकट = आपत्ती

संधी = मोका

संत = सज्जन, साधू

संपत्ती = धन, दौलत, संपदा

सायंकाळ = संध्याकाळ

सावली = छाया

साथी = सोबती, मित्र, दोस्त, सखा

स्तुती = प्रशंसा

स्पर्धा = चुरस, शर्यत, होड, पैज स्थान = ठिकाण, वास, ठाव

स्त्री = बाई, महिला, ललना

संध्याकाळ = सायंकाळ, सांज

स्फूर्ती = प्रेरणा

स्वच्छता = झाडलोट

सुवास = सुगंध, परिमल, दरवळ

सुंदर = सुरेख, रमणीय, मनोहर, छान

सागर = समुद्र, सिंधू, रत्नाकर, जलधी

सावली = छाया

सामर्थ्य = शक्ती, बळ

साहित्य = लिखाण

सेवा = शुश्रूषा

सिनेमा = चित्रपट, बोलपट

सिंह = केसरी, मृगराज, वनराज

सुविधा = सोय

सुगंध = सुवास, परिमळ, दरवळ

सूत = धागा, दोरा

सूर = स्वर

सूर्य = रवी, भास्कर, दिनकर, सविता

सोने = सुवर्ण, कांचन, हेम

सोहळा = समारंभ

आध्याक्षर “ह” पासून समानार्थी शब्द

हद्द = सीमा, शीव

हल्ला = चढाई

हळू चालणे = मंदगती

हकिकत = गोष्ट, कहाणी, कथा

हात = हस्त, कर, बाहू

हाक = साद हित = कल्याण

हिंमत = धैर्य

हुकूमत = अधिकार

हुरूप = उत्साह

हुबेहूब = तंतोतंत

हेका = हट्ट, आग्रह

आध्याक्षर “क्ष” पासून समानार्थी शब्द

क्षमा = माफी  

Some More

श्रीकृष्ण – वासुदेव, कन्हैया, केशव, माधव

कच्छ – कासव, कूर्म, कमट, कच्छप

कळकळ – चिंता, काळजी, फिकीर, आस्था

काक – कावळा, वायस, एकाक्ष

किरण – रश्मी, कर, अंशू

काळोख – तिमिर, अंधार, तम

कलंक – बट्टा, दोष, डाग, काळिमा

करुणा – दया, माया, कणव, कृपा कसब – कौशल्य, प्राविण्य, नैपुण्य, खुबी

कर्तबगार – कार्यक्षम, दक्ष, कुशल, निपुण

कुरूप – विद्रूप, बेढब, विरूप

कोमल – मृदु, हळवा, मऊ, नाजुक

खग – शकुंत, पक्षी, व्दिज, अंडज, पाखरू

खजिना – द्रव्य, कोष, भांडार, तिजोरी

खच – गर्दी, दाटी, रास खट्याळ – खोडकर, व्दाड, खट

तापट – संतापी, चलाख

ताकीद – बजावून सांगणे, जरब, आज्ञा

ताठपणा – गर्व, अहंकार, उद्धटपणा

तिरस्कार – कंटाळा, वीट, तिटकारा

तेज – चकाकी, टवटवी, तजेला

तारणे – वाचविणे, सांभाळणे, सोडविणे

तळं – तलाव, धरण, तटाक

तरुण – जवान, यौवन, युवक

तोंड – मुख, वदन, आनन

त्रास – वैताग, ज्वर, ताप

थट्टा – चेष्टा, मस्करी, विनोद

थोर – श्रेष्ठ, मोठा, महान

थंड – गार, शीत, शीतल

दंग – मग्न, गुंग, आश्चर्यचकित

दंडक – नियम, चाल, वहिवाट

दामटणे – धमकी देणे, कोबणे

दरवेशी – फिरताभिक्षेकरी, माकड किंवा अस्वल घेऊन पोट भरणारा

दीन – दुबळा, गरीब, नम्र

देव – ईश, सुर, परमेश्वर, ईश्वर, अमर

देवालय – देऊळ, राऊळ, मंदिर

दुर्धर – अवघड, गहन, श्रीमंत

धनु – कमठा, कोदंड, चाप, धनुष्य

धनाढ्य – सधन, धनिक, श्रीमंत

झोपाळा – झुला, हिंदोळा, टाळाटाळ

झरा – निर्झर, ओहळ, ओढा

झगडा – कलह, भांडण, तंटा

ठराव – नियम, सिद्धांत, निकाल

ठळक – स्पष्ट, मोठे, जाड

ठाम – पक्का, कायम, दृढ

ठिकाण – पत्ता, स्थान, खूण

डोके – माथा, मस्तक, शिर

डोळा – नेत्र, लोचन, अक्ष, चक्षू

डगर – उतरण, टेकडी, ढळ

डौल – रुबाब, दिमाख, ऐट

ढग – घन, जलद, मेघ, नीरद

ढाळणे – गाळणे, आतणे, अभिषेक करणे

ढेकूळ – ढेप, पेंड, भेली

ढिलाई – चालढकल, दुर्लक्ष, दिरंगाई, हयगय

ढोंगी – लबाड, भोंदू, दांभिक, फसवा

ढोल – नगारा, डंका, पडघम

तक्रार – वाद, भांडण, हरकत

तट – काठ, किनारा, बाजू, भांडण

तत्व – सत्य, तात्पर्य, अंश

तापट – संतापी, चलाख

ताकीद – बजावून सांगणे, जरब, आज्ञा

ताठपणा – गर्व, अहंकार, उद्धटपणा

तिरस्कार – कंटाळा, वीट, तिटकारा

तेज – चकाकी, टवटवी, तजेला

तारणे – वाचविणे, सांभाळणे, सोडविणे

तळं – तलाव, धरण, तटाक

तरुण – जवान, यौवन, युवक

तोंड – मुख, वदन, आनन

त्रास – वैताग, ज्वर, ताप

थट्टा – चेष्टा, मस्करी, विनोद

थोर – श्रेष्ठ, मोठा, महान

थंड – गार, शीत, शीतल

दंग – मग्न, गुंग, आश्चर्यचकित

दंडक – नियम, चाल, वहिवाट

दामटणे – धमकी देणे, कोबणे

दरवेशी – फिरताभिक्षेकरी, माकड किंवा अस्वल घेऊन पोट भरणारा

दीन – दुबळा, गरीब, नम्र

देव – ईश, सुर, परमेश्वर, ईश्वर, अमर

देवालय – देऊळ, राऊळ, मंदिर

दुर्धर – अवघड, गहन, श्रीमंत

धनु – कमठा, कोदंड, चाप, धनुष्य

धनाढ्य – सधन, धनिक, श्रीमंत

खंड – भाग, तुकडा, दंड, अनेक देशांचा समूह

खाट – बाज, खाटले, बाजले

खास – खुद, स्वत:विशेष, मुद्दाम

खूण – संकेत, ईशारा, चिन्ह

खूळ – गडबड, छंद, वेड

खेळकुडी – थट्टा, खेळ, गंमत

गणपती – गजवदन, गजानन, गणराज, लांबोदर

विनायक – विघ्नहर्ता, गौरीनंदन, हेरंब, अमेय

गर्व – अभिमान, घंमेड, अंहकार

गाय – धेनु, गोमाता, गो, कामधेनू

गरज – निकड, आवश्यकता, जरूरी

गृह – धाम, घर, सदन, भवन, निवास

गरुड – वैनतय, खगेद्र, दविराज

गोपाळ – गिरीधर, मुरलीधर, गोविंद

गावठी – अडाणी, आडमुठा, खेडवळ, गावंढळ

घमेंडखोर – अंहकारी, गर्विष्ठ, बढाईखोर

घृणा – शिसारी, किळस, तिटकरा

घोर – काळजी, चिंता, विवंचना

घेर – चक्कर, प्रदक्षिणा, फिरणे

घट – मडक, पात्र, भांडे, तूट

घडी – घटका, पडदा, पट, घडयाळ

घात – नारा, हंगाम, वध, समसंख्याचा गुणाकार

घाणेरडा – ओंगळ, घामट, गलिच्छ,

घोट – चूळ, आवंडा, घुटका

चंडिका – दुर्गा, उग्र, निर्दय

निकड – गरज, जरूरी, लकडा

निका – चांगला, पवित्र, योग्य, शुद्ध

निमंत्रण – अवतण, आमंत्रण, बोलावण

पंगत – भोजन, रांग, ओळ

पत्नी – भार्या, बायको, अर्धांगी, अस्तुरी

पान – पर्ण, पत्र, दल

परंपरा – प्रथा, पद्धत, चाल, रीत

प्रभात – उषा, पहाट, प्रात:काल

पाठ – नियम, धडा, पुन्हा-पुन्हा म्हणने, पार्श्वभाग

पार्वती – उमा, दुर्गा, गौरी, भवानी

पुष्प – कुसुम, सुमन, फूल

पिता – जनक, तीर्थरुप, बाप, वडील

प्रताप – शौर्य, बहादुरी, पराक्रम, सामर्थ्य

पुरुष – मर्द, नर, मनुष्य

पाखरू – पक्षी, खग, द्विज, विहंग

पुरातन – जुनाट, प्राचीन, पूर्वीचा

प्रख्यात – ख्यातनाम, प्रसिद्ध, नामांकित

पाय – चरण, पाऊल, पद

पोपट – शुक, रावा, राघू, कीर

प्रौढ – प्रगल्भ, घीट, शहाणा

प्रवाह – पाझर, धार, प्रस्त्रव

फाकडा – माणीदार, हुशार, ऐटबाज, रुबाबदार

फट – चीर, खाच, भेग

फोड – सूज, फुगलेला भाग, फुगारा

फरक – अंतर, भेद

चढण – चढ, चढाव, चढाई

चातुर्य – हुशारी, कुशलता, चतुराई

चवड – ढीग, रास, चळत

चव – रुचि, शशांक, सोम, सुधाकर, इंदु, रंजनीकांत, कुमुदनाथ

चंद्रिका – कौमुदी, चांदणे, ज्योत्स्ना

चक्रपाणी – विष्णु, रमापती, नारायण केशव, कृष्ण, वासुदेव, शेषशायी

चतुर – धूर्त, हुशार, चाणाक्ष

चाल – चढाई, रीत, हला, चालण्याची रीत

छाया – सावली, प्रतिबिंब, छटा, शैली

छाप – ठसा, छापा, अचानक हल्ला

छळ – लुबाडनुक, गांजवणूक, ठकवणे, जाच

छिद्र – छेद, दोष, भोक, कपट

छडा – तपास, शोध, माग

जतावणी – सूचना, इशारा, ताकीद

जन्म – उत्पति, जनन, आयुष्य

जप – ध्यास, ध्यान, देवाचेनाव मंत्राची पुन्हा पुन्हा आवृति

जबडा – तोंड, दाढ

जुलूम – जबरदस्ती, जबरी, बळजोरी, अन्याय

जरब – दहशत, दरारा, धास्ती, वचक

जल – जीवन, तोय, उदक, पाणी, नीर

झाड – वृक्ष, पादप, दुम, तरु

झुंज – टक्कर, संघर्ष, लढा

झुणका – बेसन, पिठले, अळण

झटका – झोक, डौल, शरीराचा तोल, कल

समानार्थी शब्द व त्यांचे अर्थ

शब्द	समानार्थी शब्द
अंगकाठी -=	अंगबांध , अंगयष्टी , शरीरयष्टी
अंगविक्षेप -=	हावभाव , हातवारे
अंगार -=	विस्तव , निखारा , इंगळ
अंजली -=	ओंजळ
अंत -=	शेवट, समाप्ती , मुर्त्यू , अखेर
अंतःकरण -=	हृदय ,मन
अंतर -=	स्थलावकाश , कालावकाश ,खंड , फरक , विपिरितपणा , भेदभाव , तफावत , मन
अंतधार्न -=	अदृश्य , लुप्त
अंतभेदी – =	घरभेद्या , फितूर
अंदाज – =	कयास , तर्क , अदमास , अटकळ , अनुमान
अंधार – =	काळोख , तिमिर , अंधकार ,तम
अंधेरनगरी -=	आकाश , आतील बाजू
अकंटक -=	निष्कंटक , संकटरहित , अजातशत्रू , निर्विघन
अकट -=	आग्रही , हट्टी , चिकट , चेंगट , हेकेखोर , हेकट
अकटोविकट -=	प्रचंड , अवाढव्य , बेढब , अगडबंब , भयप्रद , भयानक , अत्यल्प
अक्क्कड -=	एट , डॉल , नखरा , दिमाख , गर्व , ठसका , रुबाब , तोरा , घमेंड , पीळ , अवडंबर
अंकांचन – =	निष्कांचन , निधर्न , गरीब , दिन , अकिचन , नीरक्षीत , दीनवाणा , लाचार , कफल्लक , रँक , भणंग , विपन्न , कंगाल , अगतिक
अकृत्रिम -=	नेसर्गिक , सहज , खरे , स्वाभाविक , अंगीभूत , स्वयंभू
अखंड – =	अभंग , सलग , एकसंध , अविच्छिन्न , संपूर्ण , अख्खा , अक्षत
अगडबंब – =	लठ्ठ , धिप्पाड , अवजड , जडशीळ , भारी , स्थूल , बोजड , जड
अगत्य – =	आस्था , आपुलकी , कळवळ , काळजी , आवजून
अग्र – =	टोक , कळस , शेंडा , दशी , अंचळी , आगरडा , आरोसा , शेष्ठ , कळस , शिरोभाग , उंच , प्रथमस्थान
अगाध -=	अथांग , गहन , खोल , अमर्याद , अपार , गंभीर , प्रगाढ , अगम्य
अग्रणी -=	मुख्य , नायक , मार्गदर्शक , पुढारी , नेता , आग्या , अर्गसर , अध्वयू , अर्गवती , अग्रीम
अग्नी -=	विस्तव , पावक , वन्ही , वैश्वानर , आग , आगेल , हुताशने , ज्वाला , अंगार , वडवानल , वणवा , जाळ , अग्रीशीखा
अघ -=	पाप , दोष , गुन्हा , अपराध , अधम
अघटित -=	असंभाव्य , दिलक्षण , लोकोत्तर , अपूर्व , नवलपूर्ण , चमत्कारी , अद्भुत , अजब , अभूतपूर्व
अघोर – =	अचाट , भयांकर , अमंगल , भीतीदायक , राक्षसी , वाईट , दारुण , आसुरी ,
अचपळ -=	खोडकर , चंचल , तरतरीत , चैतन्यपूर्ण , गतिमान
अचरट – =	वाह्यात , अयोग्य , अविचारी, वार्त्य , बावळट , खोडकर
अचाट – =	फार , अतिशय , विलक्षण , फाजील , भलतेच , अजब , अमानवी अतिमानवी , बेफाट , बेसुमार , पराकोटी
अचानक – =	अनपेक्षित , अकस्मात , एकाएकी , अवचित , आक्सिमिक अकल्पित , कर्मधर्मसंयोग , अभावीत
अचेत -=	अचेतन , जड , चैत्यन्यरहित , निर्जीव , प्राणरहित , चैतन्यहीन , निष्प्राण , निपचित , निचेष्ट
अछोडा- =	कासरा , दोर, चाबूक , दावण , दावे , लगाम , रस्सी , नाडा , वादि , रज्जू ,
अजंगम – =	स्थावर , न हलणारे , अचल
अजर – =	वृधत्वहीन , शाशवंत , अविनाशी , चिरतरुण
अजस्त्र -=	मोठा , प्रचंड , विस्तृत , अवाढव्य , महाकाय , अगडबंब , स्थूल
अजिंक्य – =	दुभेद , दुलघ्य , अजेय , अपराजित , अदम्य , दुर्दमणीय , अजित , अमोघ
अटकर – =	बांधेसूद , नीटनेटका , प्रमाणबंध , नीटस ,
अटकळ – =	अजमास , अंदाज , तर्क , नियम , रूढ , रीत , भाकीत , ठोकताळा , आडाखा , स्थूलमान , होरा
अटकाव – =	अडथळा , प्रतिरोध , आडकाठी , प्रतिबंध , मज्जाव , अडसर , व्यत्यय , अटकाव , अवरोध , खळ मनाई , हरकत
अट्टाहास – =	आग्रह , अत्याग्रह , हेका , मोठ्याने हसणे , आक्रोश
अटंग – =	अवाढव्य , अफाट , विस्तीर्ण
आठवण – =	ध्यान , समरण , स्मृती , धारणा
अठवर – =	अविवाहित
अडक – =	आडनाव , कुलनाम , उपनाम
अदगा – =	अडाणी , अशिक्षित , अज्ञ
अडबंद – =	कटिसूत्र , करदोटा करदोडा , करधनी
अतिथी – =	पाहुणा , पांथस्थ , अनाहूत मनुष्य , अभ्यागत , सोयरा
अतिरेक – =	बेसुमार , कळस , पराकाष्ठ , अमर्याद
अत्यंत – =	अतिशय , असंख्य , अमित , अगणित , अपरिमित , अपार , असीम , पुष्कळ , अमर्याद , अपरंपार
अथवा – =	अगर ,
अथीमाय – =	बायल्या , नामर्द
आथिलेपण – =	थोरपण , भाग्य , सामथ्र्य
अद – =	अर्धा , निम्मा
अद्भुत – =	अपूर्व , आचर्यकारक , चत्मकारिक , विलक्षण
अधःपतन – =	खाली पडणे , नरकवास जाणे
अधम – =	नीच , हलका , शूद्र , शुलक , दुष्ट , अधर्मी
अधांतरी – =	हवेत , अंतराळात , निराधार , निरालंब, स्त्रिशूल स्तिथी
अधाशी – =	हावरा , लोभी , खंदाड , हपापलेला , बुभुक्षित , हलकट , अधोड
अधिकारी -=	सत्तास्थान , जबाबदारीची जागा , प्रभुत्व , हक्क , अमल , ताबा , हुकूमत , अधिपत्य , प्रभूता
अधिपती – =	स्वामी , धनी , मालक , अधिश , राजा ,
अधिष्ठान – =	वास , निवास , वास्तव्य
अधिक्षेप – =	निंदा , दूषण , हेटाळणी
अधीर – =	उतावीळ , चंचल , अस्थिर , स्वछंदी
अधू – =	व्यग असलेला , कुरूप , पंगू , अपंग
अधोगती – =	पतन , दुर्गती , अवंती , अधःपात , अपकर्ष , उतरती कळा
आध्यत्म – =	आत्म्याबद्दलचे ज्ञान , ब्रह्मज्ञान , परमात्माविषयी ज्ञान
अध्याय – =	खंड , पर्व , विभाग , प्रकरण
अनंग – =	अंगरहित , निराकार , मदन , कामदेव
अनर्थ – =	अरिष्ठ , संकट , अर्थहीनता , निर्थर्क , अर्थशून्य
अनशन – =	उपवास , निराहार , अन्नत्याग
अनसूया – =	मत्सरशिवाय , अत्रीपत्नी
अनाठायी – =	अयोग्य , तर्कविरहित
अनाड – =	अडाणी , उनाड , द्वाड
अनाथ – =	पोरका , आईवडिलांशिवाय , दिन , नीरक्षीत , निराधार ,
अनिल – =	वायू , वारा , अष्टवसुपैकी एक
अनावर – =	मोकाट , अनियंत्रित , निरंकुश , बेछूट , बेफाम , बेभान
अनुकंपा – =	दया , करूना , कृपा
अनुक्रम – =	परंपरा , ओळ , पद्धत
अनुक्रमणिका – =	क्रमवार यादी , सूची
अनुकूल – =	फायदेशीर , उपकारी , इष्ट , पथ्थकारक
अनुध्वनी – =	अनुभूती , प्रत्यय , प्रचिती , प्रत्यंतर , प्रतीती साक्षात्कार , आस्वाद ,
अनुमोदन – =	पसंती , मान्यता , कबुली , संमती , सहमती , दुजोरा , होकार , समर्थन , पाठींबा , पुष्टीकरण
अनुरक्त – =	इच्छायुक्त , अनुरागी , प्रेमबन्ध , आसक्त
अनुरूप – =	सुसंगत , जुळणारे , शोभणारे , यथायोग्य , यथोचित
अनुशासन – =	आज्ञा , कायदा , नियम , व्यवहार
अनुशीलन – =	परिशीलन , हव्यास , आसक्ती
अनुषंग – =	संगती , भागीदारी , सोबत
अन्वय – =	संबंध , आधार , संयोग
अन्वेषण – =	शोध , संशोधन , चोकशी
अपकार – =	इजा , नुकसान , दुःख
अपजय – =	पराजय , पराभव
अपमान – =	अनादर , मानभंग , अप्रतिष्ठा , अवमान , मानहानी , अवहेलना , तेजोभंग , बेइज्जत , मानखंडना
अपंग – =	व्यंग , लुळा , विकल, पंगू , विकलांग , दिव्यांग , पांगळा
अपत्य – =	मूल , संतान , संतती
अपभ्रश – =	विकार , नाश , हानी , मूळ , भाषेतील शब्दाची विकृती
अपरोक्ष – =	साक्षात , समक्ष , प्रत्यक्ष
अपहार – =	उचलेगिरी , लाचलुचपत , आर्थिक , अफरातफर , फसवणूक , गंडवणे
अपशय – =	ऱ्हास , उतार , क्षय
अप्रतिम – =	अजोड , अदितीय , अतुल्य , अनुपम , अतुलनीय , उत्कुष्ट , असामान्य
अफवा – =	कंडी , वाती , भुमका , वदंता ,वावडी , खोटी बातमी
अभद्र – =	वाईट गोष्टी , अरिष्ट
अभिजात – =	कुलीन , सभ्य , थोर , प्रतिष्ठित, जातिवंत , विशुद्ध
अभिधान – =	नाव , उल्लेख , अर्थबोध
अभिनय – =	हावभाव , अंगविक्षेप , साँग , नक्कल , अनुकरण
अभिनव – =	नवीन , नूतन , अपूर्व , नवे , आधुनिक
अभिभव – =	पराभव , पराजय
अभिमत – =	प्रिय , संमत , पसंत
अभिमान – =	गर्व , ताठा , तोरा , मान
अभियोग – =	खटला , फिर्याद , आरोप , आळ , दोष
अभिरुची – =	चव , गोडी , आवड , विशेष रुची
अभिलाषा -=	इच्छा , हेतू , लोभ , हाव
अभिवादन – =	नमस्कार , प्रणिपात , नमन , वंदन
अभिवृद्धी – =	वाढ , उत्कर्ष , भरभराट , प्रगती , उन्नती , उत्तस्थान , वर येणे
अभिशाप – =	आरोप , आळ , ठपका , शाप , निंदा
अभ्यास – =	व्यासंग , सराव , परिपाठ
अभ्यूदय – =	उत्कर्ष , भरभराट , उत्थान
अमंगल – =	अशुभ , अनिष्ट , खराब
अमानुष – =	मानवी कृत्वाबाहेरचे , दैवी , स्वर्गीय , हिसंक , अद्भुत , अमानवीय
अभाळ – =	शुद्ध , शुभ्र
अमीर उमराव – =	सरदार मंडळी , बडे लोक , वैभव
अमोघ – =	अचूक , योग्य , गुणदायी , रामबाण , प्रभावी
अमृत – =	सुधा , पियुष , संजीवनी
अयनक – =	चष्मा , उपनेत्र , आरसा, दर्पण , काच आयना
अयस – =	लोखंड , पोलाद
अबूद -=	राकट , आडदांड , खेडवळ , दशकोटी
अर्धचंद्र – =	उचलबांगडी , गचांडी , हकालपट्टी
अरण्य -=	जंगल , रान वन , विपीन , कांतार , अटवी , अडव, कानन
अरी – =	शत्रू , वैरी , दुश्मन , टोचणी
अरिष्ट – =	संकट , अशुभ गोष्ट , दुदैर्व
अरुवार – =	कोमल , नाजूक , मृदू , सुंदर अळुमाळू
अर्चना- =	पूजा , अर्चा , उपासना , सेवा
अर्जुन – =	पाच पांडवांपैकी तिसरा , पार्थ , धनंजय , फाल्गुन , जिशनु , भारत , विजय , किरीट
अर्थात – =	कारणामुळे , ओघानेच
अवार्च्य – =	नीच , हलकटपणाचे भाषण
अलंगनॉबत – =	डंका , निशाण , पहारा
अलिंद – =	ओटा , देवडी , गोपुर
अलिप्त – =	वेगळे , निराळे , निर्मल , असंलन्ग
अल्क – =	क्षार , खार
अल्लड – =	अननुभवी , कच्चा , अज्ञानी
अवकळा – =	अवदशा , तेजोहीन , दुदर्शा
अवकाश – =	अवधी , वेळ, समय , सवड , रिकामी जागा काल, सवड , भेद
अवकृपा – =	गैरमर्जी , राग , नाखुषी
अवगुंठन – =	वेष्टन , बुरखा , लपेटा
अवडंबर – =	भंपका , डॉल, देखावा , डामडोल , स्तोम , प्रस्थ , थाटमाट ,आदंबर
अवधात – =	उनाड , खोडकर , हट्टी , अवचित्या , खोडसाळ , अवखळ
अवनती – =	अपकर्ष , दुर्दशा
अवबोध – =	ज्ञान , जागृती , जाणीव
अवलोकन – =	निरीक्षन , पाहणी
शब्द	समानार्थी शब्द
उपेक्षा	हेळसांड
कुशल	हुशार,तरबेज
अपेक्षाभंग	हिरमोड
बर्फ	हिम
लोभ	हाव
र्हास	हानी
हात	हस्त,बाहू
आनंद	हर्ष
कृश	हडकुळा
हेका	हट्ट,आग्रह
सूर	स्वर
वृत्ती	स्वभाव
सफाई	स्वच्छता
निर्मळ	स्वच्छ
आठवण	स्मरण,स्मृती,सय
शर्यत	स्पर्धा
अंघोळ	स्नान
ठिकाण	स्थान
महिला	स्त्री,बाई,ललना
भाट	स्तुतिपाठक
प्रार्थना	स्तवन
रूप	सौंदर्य
वेश	सोशाख
सुविधा	सोय
साथी	सोबती,मित्र,दोस्त
कनक	सोने
नोकर	सेवक
सवलत	सूट
इशारा	सूचना
सुगंध	सुवास,परिमळ,दरवळ
सोने	सुवर्ण,कांचन,हेम
छान	सुरेख,सुंदर
सुंदर	सुरेख,रमणीय,मनोहर
इंद्र	सुरेंद्र
प्रारंभ	सुरुवात,आरंभ
आरंभ	सुरवात
सुवास	सुगंध,परिमल,दरवळ
रेखीव	सुंदर,सुबक
हद्द	सीमा,शीव
मदत	साहाय्य
संध्याकाळ	सायंकाळ,सांज
तुलना	साम्य
शक्ती	सामर्थ्य
हाक	साद
नदी	सरिता
अभ्यास	सराव
बादशाहा	सम्राट
थवा	समूह
सागर	समुद्र,सिंधू,रत्नाकर
उत्सव	समारंभ,सण
सोहळा	समारंभ
अडचण	समस्या
काळ	समय,वेळ,अवधी
वेळ	समय
यश	सफलता
प्रवास	सफर,फेरफटका,पर्यटन
आठवडा	सप्ताह
गौरव	सन्मान
घर	सदन,निकेतन,आलय
अविरत	सतत,अखंड
संत	सज्जन,साधू
दौलत	संपत्ती
सायंकाळ	संध्याकाळ
आपत्ती	संकट
अनर्थ	संकट
कुत्रा	श्वान
कान	श्रवण
कष्ट	श्रम,मेहनत
निष्ठा	श्रद्धा
अंत	शेवट
शिवार	शेत,वावर
सेवा	शुश्रूषा
आशीर्वाद	शुभचिंतन
शाळुंका	शिविलिंग
शेत	शिवार,वावर
सजा	शिक्षा
अचल	शांत.स्थिर
चिडीचूप	शांत
चंद्र	शशी,रजनीनाथ,इंदू
अंग	शरीर
लाज	शरम
वैरी	शत्रू
सामर्थ्य	शक्ती,बळ
ऊर्जा	शक्ती
ऐश्वर्य	वैभव
शास्त्रज्ञ	वैज्ञानिक
झाड	वृक्ष,तरू
विश्रांती	विसावा
वैषम्य	विषाद
भरवसा	विश्वास
खात्री	विश्वास
विसावा	विश्रांती
लग्न	विवाह,परिणय
उशीर	विलंब
विनंती	विनवणी
वीज	विद्युर
शाळा	विद्यालय
चौकशी	विचारपूस
युक्ती	विचार,शक्कल
गंध	वास,दरवळ
वारा	वात,पवन,अनिल,मारुत
प्रासाद	वाडा
प्रवासी	वाटसरू
वितरण	वाटप
वाद्य	वाजप
अंबर	वस्त्र
पाऊस	वर्षा,पर्जन्य
अरण्य	वन,जंगल,कानन
रान	वन,जंगल,अरण्य,कानन
ओझे	वजन,भार
उक्ती	वचन
नमस्कार	वंदन
आसक्ती	लोभ
जन	लोक,जनता
प्रजा	लोक
साहित्य	लिखाण
काष्ठ	लाकूड
चिमुरडी	लहान
लाट	लहर
कपाळ	ललाट
युद्ध	लढाई,संग्राम,लढा,समर
योद्धा	लढवय्या
ऐट	रुबाब
रक्त	रुधिर
चव	रुची,गोडी
देश	राष्ट्र
जंगल	रान
वातावरण	रागरंग
मार्ग	रस्ता,वाट
सूर्य	रवी,भास्कर,दिनकर,सविता
रणांगण	रणभूमी,समरांगण
खडक	मोठा दगड
संधी	मोका
जत्रा	मेळा
ढग	मेघ,जलद,पयोधर
इहलोक	मृत्युलोक
चेहरा	मुख
भेसळ	मिलावट
महिना	मास
वाट	मार्ग
ममता	माया,जिव्हाळा,वात्सल्य
क्षमा	माफी
अपमान	मानभंग
आदर	मान
आई	माता,माय,जननी,माउली
मानवता	माणुसकी
डोके	मस्तक,शीर्ष
थट्टा	मस्करी,चेष्टा
करमणूक	मनोरंजन
द्वेष	मत्सर,हेवा
बुद्धी	मती
मौज	मजा,गंमत
दृढता	मजबुती
हळू चालणे	मंदगती
छिद्र	भोक
जमीन	भूमी,धरती,भुई
धरती	भूमी,धरणी
भारती	भाषा,वैखरी
व्याख्यान	भाषण
कोठार	भांडार
उत्कर्ष	भरभराट
बहीण	भगिनी
आसन	बैठक
बाळ	बालक
ब्रीद	बाणा
स्त्री	बाई,महिला,ललना
वेळू	बांबू
बाग	बगीचा,उद्यान,वाटिका
उपवन	बगीचा
भाऊ	बंधू,सहोदर
बदल	फेरफार, कलाटणी
फलक	फळा
भेदभाव	फरक
स्फूर्ती	प्रेरणा
प्रेम	प्रीती,माया,जिव्हाळा
जीव	प्राण
पुरातन	प्राचीन
प्रदेश	प्रांत
कीर्ती	प्रसिद्धी,लौकिक,ख्याती
स्तुती	प्रशंसा
खटाटोप	प्रयत्न
सकाळ	प्रभात,उष:काल
मुलुख	प्रदेश,प्रांत,परगणा
पुतळा	प्रतिमा,बाहुले
नक्कल	प्रतिकृती
विरोध	प्रतिकार
अनाथ	पोरका
गोणी	पोते
उदर	पोट
दाम	पैसा
ग्रंथ	पुस्तक
फूल	पुष्प, सुमन, कुसुम
मुलगा	पुत्र,सुत
म्होरक्या	पुढारी,नेता
अमृत	पीयूष
आजारी	पीडित,रोगी
बाप	पिता,वडील
अतिथी	पाहुणा
दगड	पाषाण,खडक
बासरी	पावा
बक्षीस	पारितोषिक,पुरस्कार
पाऊलवाट	पायवाट
चरण	पाय,पाऊल
पाऊल	पाय,चरण
पक्षी	पाखरू,खग,विहंग
मंगल	पवित्र
डोंगर	पर्वत
कुटुंब	परिवार
रात्र	निशा,रजनी,यामिनी
निश्चय	निर्धार
कठोर	निर्दय
झोप	निद्रा
अंगार	निखारा
छंद	नाद,आवड
नातेवाईक	नातलग
नृत्य	नाच
आश्चर्य	नवल,अचंबा
पती	नवरा
राजा	नरेश
अभिवादन	नमस्कार,वंदन,प्रणाम
अभिनेता	नट
शहर	नगर
आवाज	ध्वनी
झेंडा	ध्वज,निशाण
हिंमत	धैर्य
गाय	धेनू,गोमाता
सूत	धागा,दोरा
पृथ्वी	धरणी,जमीन,वसुंधरा
संपत्ती	धन,दौलत,संपदा
व्यवसाय	धंदा
मैत्री	दोस्ती
मित्र	दोस्त,सोबती,सखा,सवंगडी
चूक	दोष
चऱ्हाट	दोरखंड
शरीर	देह
राष्ट्र	देश
दृश्य	देखावा
मंदिर	देऊळ,देवालय
नजर	दृष्टी
देखावा	दृश्य
अवर्षण	दुष्काळ
अपघात	दुर्घटना
जग	दुनिया,विश्व
दूध	दुग्ध,पय
दिवा	दीप,दीपक
दिवस	दिन,वार
गुलामी	दास्य
दरवाजा	दार,कवाड
आरसा	दर्पण
दार	दरवाजा
शिक्षा	दंड,शासन
पिशवी	थैली
शीण	थकवा
शीतल	थंड,गार
उपद्रव	त्रास
मुख	तोंड,चेहरा
गवत	तृण
तळे	तलाव,सरोवर,तडाग
खड्ग	तलवार
हुबेहूब	तंतोतंत
भांडण	तंटा
मस्तक	डोके,शीर,माथा
पर्वत	डोंगर,गिरी,अचल
ताल	ठेका
स्थान	ठिकाण,वास,ठाव
भव्य	टोलेजंग
पत्र	टपाल
कुटी	झोपडी
भरारी	झेप,उड्डाण
झोका	झुला
स्वच्छता	झाडलोट
ओढा	झरा,नाला
विद्या	ज्ञान
भोजन	जेवण
आयुष्य	जीवन,हयात
प्राण	जीव
किमया	जादू
आपुलकी	जवळीकता
कोळिष्टक	जळमट
पाणी	जल,नीर,तोय,उदक
श्वापद	जनावर
विश्व	जग
सावली	छाया
सावली	छाया
ठग	चोर
मुद्रा	चेहरा,मुख
खोड्या	चेष्टा,मस्करी
स्पर्धा	चुरस,शर्यत
ईर्षा	चुरस
सिनेमा	चित्रपट
मन	चित्त,अंतःकरण
पर्वा	चिंता,काळजी
शील	चारित्र्य
चक्र	चाक
हल्ला	चढाई
चाक	चक्र
शंकर	चंद्रचूड
कुचंबणा	घुसमट
घागर	घडा,मडके
गाव	ग्राम,खेडे
पुस्तक	ग्रंथ
अभिनंदन	गौरव
कथा	गोष्ट,कहाणी,हकिकत
हकिकत	गोष्ट,कहाणी
मिष्टान्न	गोडधोड
आरोपी	गुन्हेगार,अपराधी
अपराध	गुन्हा,दोष
गाणे	गीत,गान
ग्राहक	गिऱ्हाईक
खेडे	गाव
थोबाड	गालपट
तक्रार	गाऱ्हाणे
खिडकी	गवाक्ष
मान	गळा
अहंकार	गर्व
अभिमान	गर्व
दारिद्र्य	गरिबी
वेग	गती
किल्ला	गड,दुर्ग
घरटे	खोपा
उदास	खिन्न
सचोटी	खरेपणा
राग	क्रोध,संताप,चीड
कोवळीक	कोमलता
तुरंग	कैदखाना,बंदिवास
कारागृह	कैदखाना,तुरुंग
सिंह	केसरी
कंजूष	कृपण
झोपडी	कुटीर,खोप
ख्याती	कीर्ती,प्रसिद्धी
काठ	किनारा,तीर,तट
कविता	काव्य,पद्य
अंधार	काळोख,तिमिर
चिंता	काळजी
काम	कार्य,काज
मजूर	कामगार
मजूर	कामगार
कार्य	काम
त्वचा	कातडी
कावळा	काक
गोष्ट	कहाणी
परीक्षा	कसोटी
मेहनत	कष्ट,श्रम,परिश्रम
श्रम	कष्ट,मेहनत
परिश्रम	कष्ट,मेहनत
हित	कल्याण
ॠण	कर्ज
ॠण	कर्ज
उणीव	कमतरता
खण	कप्पा
भाळ	कपाळ
वस्त्र	कपडा
मुलगी	कन्या,तनया
अवघड	कठीण
कटी	कंबर
कृपण	कंजूष
वैराण	ओसाड
औक्षण	ओवाळणे
रांग	ओळ
रुबाब	ऐट,तोरा
एकजूट	एकी
अवचित	एकदम
पहाट	उषा
इलाज	उपाय
चरितार्थ	उदरनिर्वाह
कुतूहल	उत्सुकता
आतुरता	उत्सुकता
हुरूप	उत्साह
प्रोत्साहन	उत्तेजन
प्रकाश	उजेड
देव	ईश्वर,विधाता
प्रामाणिकपणा	इमानदारी
अपाय	इजा
आशा	इच्छा
अन्न	आहार,खाद्य
अश्रू	आसू
अचंबा	आश्चर्य,नवल
अंगण	आवार
ध्वनी	आवाज,रव
गरज	आवश्यकता
जीवन	आयुष्य,हयात
आकाश	आभाळ,गगन,नभ,अंबर
संकट	आपत्ती
आज्ञा	आदेश
सन्मान	आदर
अग्नी	आग
अंक	आकडा
गर्व	अहंकार
घोडा	अश्व,हय,वारू
कठीण	अवघड
अंतरिक्ष	अवकाश
गुन्हा	अपराध
अत्याचार	अन्याय
खाली जाणे	अधोगती
हुकूमत	अधिकार
जुलूम	अत्याचार,छळ,बळजोरी,अन्याय
खाट	बाज, खाटले, बाजले
खास	खुद, स्वत:विशेष, मुद्दाम
खूण	संकेत, ईशारा, चिन्ह
खूळ ड	गडबड, छंद, वेड
खेळकुडी	थट्टा, खेळ, गंमत
गणपती	गजवदन, गजानन, गणराज, लांबोदर
विनायक	विघ्नहर्ता, गौरीनंदन, हेरंब, अमेय
गर्व	अभिमान, घंमेड, अंहकार
गाय	धेनु, गोमाता, गो, कामधेनू
गरज	निकड, आवश्यकता, जरूरी
गृह	धाम, घर, सदन, भवन, निवास
गरुड	वैनतय, खगेद्र, दविराज
गोपाळ	गिरीधर, मुरलीधर, गोविंद
गावठी	अडाणी, आडमुठा, खेडवळ, गावंढळ
घमेंडखोर	अंहकारी, गर्विष्ठ, बढाईखोर
घृणा	शिसारी, किळस, तिटकरा
घोर	काळजी, चिंता, विवंचना
घेर	चक्कर, प्रदक्षिणा, फिरणे
घट	मडक, पात्र, भांडे, तूट
घडी	घटका, पडदा, पट, घडयाळ
घात	नारा, हंगाम, वध, समसंख्याचा गुणाकार
घाणेरडा	ओंगळ, घामट, गलिच्छ,
घोट	चूळ, आवंडा, घुटका
चंडिका	दुर्गा, उग्र, निर्दय
निकड	गरज, जरूरी, लकडा
निका	चांगला, पवित्र, योग्य, शुद्ध
निमंत्रण	अवतण, आमंत्रण, बोलावण
पंगत	भोजन, रांग, ओळ
पत्नी	भार्या, बायको, अर्धांगी, अस्तुरी
पान	पर्ण, पत्र, दल
परंपरा	प्रथा, पद्धत, चाल, रीत
प्रभात	उषा, पहाट, प्रात:काल
पाठ	नियम, धडा, पुन्हा-पुन्हा म्हणने, पार्श्वभाग
पार्वती	उमा, दुर्गा, गौरी, भवानी
पुष्प	कुसुम, सुमन, फूल
पिता	जनक, तीर्थरुप, बाप, वडील
प्रताप	शौर्य, बहादुरी, पराक्रम, सामर्थ्य
पुरुष	मर्द, नर, मनुष्य
पाखरू	पक्षी, खग, द्विज, विहंग
पुरातन	जुनाट, प्राचीन, पूर्वीचा
प्रख्यात	ख्यातनाम, प्रसिद्ध, नामांकित
पाय	चरण, पाऊल, पद
पोपट	शुक, रावा, राघू, कीर
प्रौढ	प्रगल्भ, घीट, शहाणा
प्रवाह	पाझर, धार, प्रस्त्रव
फाकडा	माणीदार, हुशार, ऐटबाज, रुबाबदार
फट	चीर, खाच, भेग
फोड	सूज, फुगलेला भाग, फुगारा
फरक	अंतर, भेद
चढण	चढ, चढाव, चढाई
चातुर्य	हुशारी, कुशलता, चतुराई
चवड	ढीग, रास, चळत
चव	रुचि, शशांक, सोम, सुधाकर, इंदु, रंजनीकांत, कुमुदनाथ
चंद्रिका	कौमुदी, चांदणे, ज्योत्स्ना
चक्रपाणी	विष्णु, रमापती, नारायण केशव, कृष्ण, वासुदेव, शेषशायी
चतुर	धूर्त, हुशार, चाणाक्ष
चाल	चढाई, रीत, हला, चालण्याची रीत
छाया	सावली, प्रतिबिंब, छटा, शैली
छाप	ठसा, छापा, अचानक हल्ला
छळ	लुबाडनुक, गांजवणूक, ठकवणे, जाच
छिद्र	छेद, दोष, भोक, कपट
छडा	तपास, शोध, माग
जतावणी	सूचना, इशारा, ताकीद
जन्म	उत्पति, जनन, आयुष्य
जप	ध्यास, ध्यान, देवाचेनाव मंत्राची पुन्हा पुन्हा आवृति
जबडा	तोंड, दाढ
जुलूम	जबरदस्ती, जबरी, बळजोरी, अन्याय
जरब	दहशत, दरारा, धास्ती, वचक
जल	जीवन, तोय, उदक, पाणी, नीर
झाड	वृक्ष, पादप, दुम, तरु
झुंज	टक्कर, संघर्ष, लढा
झुणका	बेसन, पिठले, अळण
झटका	झोक, डौल, शरीराचा तोल, कल